Mô hình 5E là gì? Lợi ích của mô hình 5E trong giáo dục STEAM?

Trong thế giới giáo dục hiện đại, STEAM là một trong những từ khóa được quan tâm của ngành giáo dục. Vậy dạy học theo phương pháp STEAM là gì và phương pháp này mang lại lợi ích như thế nào khi được ứng dụng vào giảng dạy trong trường lớp? Hãy cùng CodeSpace tìm hiểu ngay tại bài viết này!

Nghiên cứu tiên phong của Robert Karplus và J. Myron Atkin vào năm 1962, một chu trình học tập hiệu quả cần bao gồm ba giai đoạn then chốt: thăm dò, học về kiến thức, khái niệm và áp dụng.

Dựa trên nền tảng này, TS. Rodger W. Bybee và các cộng sự đã phát triển mô hình 5E đầu tiên vào năm 1987, một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy tinh thần học tập chủ động của học sinh.

Mô hình 5E không chỉ cung cấp một khung sườn logic cho việc giảng dạy mà còn tạo ra một môi trường học tập tương tác, nơi học sinh được khuyến khích làm việc nhóm, cùng nhau đưa ra ý tưởng, giải quyết vấn đề, đặt câu hỏi, phân tích và đi đến kết luận.

Cấu trúc mô hình dạy học 5E

Mô hình 5E bao gồm năm giai đoạn then chốt: Gắn kết (Engage), Khám phá (Explore), Diễn giải (Explain), Củng cố (Elaborate) và Đánh giá (Evaluate).

Mô hình 5E trong giáo dục STEAM

Engage (Gắn kết)

Mục đích của giai đoạn này là để khơi gợi sự tò mò, quan tâm và khuyến khích học sinh tham gia vào bài học.

Giáo viên nên kết nối chủ đề môn học hoặc khái niệm phù hợp với trình độ và hoạt động nhận thức của học sinh.

Thu hút sự chú ý của học sinh bằng cách cho cá em tập trung vào một hiện tượng, vấn đề hoặc sự kiện nào đó trong thực tế, tạo ra mối liên hệ giữa kinh nghiệm học tập trong quá khứ, hiện tại, thiết lập nền tảng tổ chức cho các hoạt động sắp tới.

Explore (Khám phá)

Học sinh đặt câu hỏi thực tế và phát triển các giả thuyết để tích cực khám phá khái niệm mới thông qua trải nghiệm và thực hành.

Giai đoạn này cho phép học sinh học theo cách thực hành, làm việc nhóm, giao tiếp và trực tiếp khám phá, thao tác trên giáo cụ, học liệu để kiểm tra các giả thuyết họ đưa ra.

Giáo viên hướng dẫn, dẫn dắt học sinh thông qua những câu hỏi, cung cấp những kiến thức cơ bản, nền tảng.

Explain (Diễn giải)

Mục đích của giai đọan này là tạo cơ hội để học sinh miêu tả, thuyết trình, phân tích trải nghiệm hoặc bản thu hoạch quan sát trong giai đoạn khám phá.

Giáo viên hướng dẫn giúp học sinh tổng hợp kiến thức mới và đặt câu hỏi để đào sâu hơn về kiến thức nếu học sinh cần làm rõ thêm vấn đề.

Elaborate (Củng cố)

Giai đọan này chú trọng đến việc tạo cho học sinh môi trường áp dụng những gì đã học vào thực tiễn, điều này giúp học sinh hiểu biết vấn đề sâu sắc hơn hoặc có thể hình thành các giả thuyết mới.

Giáo viên có thể yêu cầu học sinh báo cáo, thuyết trình về hoặc khảo sát, bổ sung các kỹ năng mới.

Evaluate (Đánh giá)

Cuối cùng là giai đoạn cung cấp cho giáo viên xác định xem người học có đạt được sự hiểu biết về các khái niệm và kiến ​​thức hay không. Có 2 loại hình đánh giá (chính thức – bài kiểm tra và phi chính thức – câu hỏi), giáo viên có thể sử dụng 1 hoặc cả 2 hình thức trên.

Một số công cụ hỗ trợ quá trình đánh giá như phiếu tự đánh giá, phỏng vấn học sinh, sản phẩm hoạt động, bài thu hoạch, bài kiểm tra.

Lợi ích của mô hình 5E trong giáo dục STEAM

1. Góp phần phát triển toàn diện

Với khởi đầu là giai đoạn "Gắn kết", tạo ra một không gian học tập đầy hứng khởi, nơi sự tò mò được khơi dậy thông qua những hoạt động và câu hỏi lôi cuốn. Điều này biến việc học tập từ một nhiệm vụ khô khan thành một cuộc phiêu lưu thú vị, thúc đẩy trẻ tự nguyện và nhiệt tình tham gia.

Tiếp theo, qua các giai đoạn "Khám phá" và "Diễn giải", học sinh được khuyến khích đặt câu hỏi, phát triển tư duy logic và tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề. Quá trình này không chỉ trang bị cho các em kỹ năng tư duy phản biện sắc bén mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển toàn diện và sự tự tin trong cuộc sống.

Điểm đặc biệt của mô hình 5E là việc lồng ghép các hoạt động nhóm xuyên suốt quá trình học tập. Tại đây, học sinh học cách hợp tác, chia sẻ ý tưởng và làm việc cùng nhau để đạt được mục tiêu chung. Kỹ năng làm việc nhóm này không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc học tập mà còn là hành trang quý giá cho sự thành công trong môi trường làm việc sau này.

2. Cung cấp công cụ hiệu quả cho giáo viên

Mô hình 5E mang đến một luồng gió mới cho việc giảng dạy, giảm bớt gánh nặng soạn giáo án truyền thống cho giáo viên. Thay vì phải chuẩn bị quá nhiều bài giảng lý thuyết khô khan, giáo viên có thể tập trung vào việc tạo ra những trải nghiệm học tập thực tế và hấp dẫn cho trẻ. Thời gian dành cho lý thuyết được tối ưu hóa, nhường chỗ cho các hoạt động thực hành và khám phá, giúp giáo viên không chỉ cảm thấy hứng thú hơn với bài giảng mà còn có nhiều thời gian hơn để quan sát, hướng dẫn và hỗ trợ từng học sinh.

Không chỉ vậy, mô hình 5E còn giúp giáo viên dễ dàng lên kế hoạch và thực hiện bài giảng một cách hiệu quả, bám sát mục tiêu của từng buổi học. Cấu trúc rõ ràng của các bước trong mô hình, từ danh mục đồ dùng cần chuẩn bị đến các video và hoạt động học tập, giúp giáo viên lập kế hoạch và triển khai bài giảng một cách mạch lạc và logic.

Việc triển khai bài giảng trở nên thuận tiện và suôn sẻ hơn nhờ vào sự rõ ràng và logic của các bước trong mô hình 5E. Giáo viên có thể dễ dàng theo dõi tiến trình bài giảng, đảm bảo rằng mọi hoạt động đều diễn ra theo đúng kế hoạch. Quan trọng hơn, mô hình 5E giúp giáo viên tập trung vào những nội dung cốt lõi của bài học, đảm bảo rằng trẻ nắm vững kiến thức một cách chắc chắn và toàn diện.

3. Đánh giá toàn diện và hiệu quả

Nhận thức được những lợi ích vượt trội mà mô hình 5E mang lại, CodeSpace đã tích hợp mô hình này vào việc thiết kế các bài giảng trong chương trình giáo dục của mình. Điều này không chỉ giúp giáo viên truyền đạt kiến thức khoa học và công nghệ một cách hiệu quả hơn mà còn khơi dậy niềm đam mê học tập trong lòng học sinh, biến mỗi bài học trở thành một trải nghiệm khám phá đầy thú vị và ý nghĩa.

Nếu có bất kỳ câu hỏi hay chia sẻ nào thêm, các bạn đừng ngần ngại liên hệ với CodeSpace - Trường đào tạo công nghệ và lập trình thông qua Fanpage https://www.facebook.com/CodeSpaceVietNam hoặc comment trực tiếp vào bài viết để được trao đổi cùng chuyên gia.